Department of English
Faculty of Arts, Chulalongkorn University
Informative Text (Thai-English) Discussion
The translations given on this page are neither comprehensive nor definitive. They are here to give you an idea of the range of possibilities and to spark discussion. Suggestions and comments are welcome. |
Translate the following into English.
ประเพณี แตกบ้านเป็นประเพณีของภาคอีสาน ชื่อประเพณีมาจากคำว่า “แตกบ้าน” ซึ่งหมายถึง การอพยพโยกย้ายถิ่นฐานเพื่อไปหาที่อยู่แห่งใหม่ เนื่องจากที่อยู่เดิมนั้นเกิดเหตุเภทภัยต่าง ๆ ขึ้น เช่น เกิดโรคระบาดร้ายแรงในชุมชน แต่ในประเพณีนี้ ชาวบ้านเพียงแต่หอบลูกจูงหลาน เก็บข้าวของจำเป็นออกจากบ้านไปกินข้าวในสถานที่อื่น ๆ เช่น ตามทุ่งนานอกหมู่บ้าน พออาทิตย์ลับขอบฟ้าก็จะพากันเดินทางกลับบ้าน ระหว่างทางจะมีการร้องรำทำเพลงกันอย่างสนุกสนาน
ประเพณี
แตกบ้านจะมีขึ้นเฉพาะในวันขึ้นหรือวันแรม 5 ค่ำ เดือน 5
ที่ตรงกับวันอังคาร เพราะมีความเชื่อว่าเป็นวันอัปมงคล ต้องมีการแตกบ้าน
ประเพณีนี้มีการปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่อดีต
ไม่ปรากฏหลักฐานว่ามีมาตั้งแต่เมื่อไร
ปัจจุบันชาวบ้านในจังหวัดร้อยเอ็ดและจังหวัดใกล้เคียงยังคงยึดถือขนบธรรมเนียมนี้กัน
อย่างเคร่งครัด นับเป็นประเพณีโบราณที่น่าสนใจ
แสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคน คนกับธรรมชาติ
และคนกับสิ่งเหนือธรรมชาติ
อีกทั้งยังแสดงถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับกุศโลบายของคนโบราณที่สอนให้ลูกหลานคอย
ระแวดระวังและเตรียมรับมือเหตุร้ายอันตรายต่าง ๆ
ช่วยปลูกฝังความสามัคคีร่วมแรงร่วมใจของคนในครอบครัวในยามวิกฤติ
เหมาะสมอย่างยิ่งที่หน่วยงานท้องถิ่นหรือภาครัฐจะเข้ามาส่งเสริมหรือต่อยอดในด้านการ
ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
Translation 1: Grammar-Translation Method
The tradition of taek ban is a
tradition of the Northeast Region.
ชื่อประเพณีมาจากคำว่า “แตกบ้าน” ซึ่งหมายถึง
การอพยพโยกย้ายถิ่นฐาน The name of the practice comes
from the word taek ban which means migrating, moving,
changing where one lives
เพื่อไปหาที่อยู่แห่งใหม่
เนื่องจากที่อยู่เดิมนั้นเกิดเหตุเภทภัยต่าง ๆ ขึ้น to find a new dwelling place
because the original place had disasters such as a serious infectious
disease in the community.
แต่
ในประเพณีนี้ ชาวบ้านเพียงแต่หอบลูกจูงหลาน เก็บข้าวของจำเป็น
However, in this tradition, the
villagers merely gather their children, pack up essential
things
ออกจากบ้านไปกินข้าวในสถานที่อื่น ๆ เช่น ตามทุ่งนานอกหมู่บ้าน
and leave the house to have a meal
in another location such as in the rice fields outside the
village.
When the sun leaves the horizon,
they will make their way back home. ระหว่างทางจะมีการร้องรำทำ
เพลงกันอย่างสนุกสนาน On the way, there will be merry
singing, dancing, and music making.
ประเพณีแตกบ้านจะมีขึ้นเฉพาะในวันขึ้นหรือวันแรม 5 ค่ำ เดือน 5
The taek ban ritual will take place only on
the fifth waxing crescent moon or on the fifth waning
gibbous moon of the fifth Thai month ที่ตรงกับวันอังคาร
เพราะมีความเชื่อว่าเป็นวันอัปมงคล ต้องมีการแตกบ้าน that falls on a Tuesday because it
is believed to be an inauspicious day that will
necessitate home leaving.
ประเพณีนี้มีการปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่อดีต This tradition has been
continuously kept from the olden days.
ไม่ปรากฏหลักฐานว่ามีมาตั้งแต่เมื่อไร There is no evidence showing when
it started.
ปัจจุบันชาวบ้านในจังหวัดร้อยเอ็ดและจังหวัดใกล้เคียงยังคงยึดถือขนบธรรมเนียมนี้กัน
อย่างเคร่งครัด Today, residents in Roi Et and neighboring
provinces still practice this custom very strictly.
นับเป็นประเพณีโบราณที่น่าสนใจ
แสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคน It is a fascinating ancient
tradition that shows the relationship between people, คนกับธรรมชาติ
และคนกับสิ่งเหนือธรรมชาติ between people and nature, and
between people and the supernatural.
อีกทั้งยังแสดงถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับกุศโลบายของคน
โบราณ It also shows the folk wisdom that
has to do with a stratagem of the ancients ที่สอนให้ลูกหลานคอยระแวด
ระวังและเตรียมรับมือเหตุร้ายอันตรายต่าง ๆ that teaches later generations to
be vigilant and prepared to cope with various adversities,
ช่วยปลูกฝังความสามัคคีร่วมแรงร่วมใจของคนในครอบครัวในยามวิกฤติ and cultivates harmony and the
working together of people in the family in times of
crisis. It is very advisable for local
organizations or the public sector to promote or to build
on it in the way of cultural tourism. |
Annotation "แตก," พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ (๑) ก. แยกออกจากส่วนรวม เช่น แก้วแตก ชามแตก, ทำให้แยกออกจากส่วนรวม เช่น แตกสามัคคี แตกหมู่คณะ (๔) ก. ผลิ เช่น แตกกิ่งก้าน แตกใบอ่อน แตกหน่อ. "ชื่อจังหวัด อำเภอ เขต และแขวง (Changwat, Khet and Amphoe Directory)," สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, ๑๔ ส.ค. ๒๕๖๒, หน้า ๑๕๘. จังหวัดร้อยเอ็ด – Changwat Roi Et |
Translation
2: Sample for Discussion
“Taek Baan” is a tradition observed by people
in the northeastern region. The term “Take Baan” means
migrating from one’s hometown to a new place to escape
disasters, such as an epidemic breakout. According to this
tradition, however, locals just take their family members
and a few necessary items and head to some places else, such
as rice fields outside their villages, and have a meal
outdoors, and stay there until sunset, before heading back
home. On their journey home, they sing and dance with fun. This tradition is practiced only when the fifth
day of the fifth waning month coincides with a Tuesday. It
is believed to be an inauspicious time, and people must
leave their houses for the day. There is no clear evidence
as to when it began, but the tradition has a long history
and today it is still strictly observed by people in Roi-et
and nearby provinces. It is an interesting tradition that
attests to the relationship between people, between people
and nature and between people and the supernatural. It also
reflects how people in those days strategically applied
local wisdom to teach their children to be prepared for any
unforeseen circumstance that might take place and to be
aware that the entire family needs to be united when facing
a crisis. As such, the tradition really deserves support
from the local authorities or the government sector so that
it can be developed into cultural tourism. |
Translation
3: Sample for Discussion
Home splitting is a northeastern Thai practice, from the term “taek ban” (literally, splitting house) which refers to people’s moving away to find new settlements because of disturbances in their original community such as a devastating disease. In this ritual, however, villagers bundle up their essential belongings and their little ones, and leave for a meal elsewhere like in the paddy fields beyond the village, and return at sundown, often with merry singing and dancing along the way. This
custom only happens on the fifth waxing crescent moon and
the fifth waning gibbous moon of the fifth Thai month
(April) that falls on a Tuesday because it is believed to be
a day of ill-omen that portends home disruptions, and has
been observed for countless generations with no record yet
found of its origin. Today, residents of Roi Et and
neighboring provinces observe this tradition most strictly,
continuing a fascinating ancient custom that illustrates
relationships between people, between people and nature,
between people and the supernatural as well as the folk
wisdom of ancestors who have devised a method that trains
future generations to be alert and prepared for adversity
and that fosters familial cooperation in times of crisis, a
laudable activity for official support or to build upon for
cultural travel.
|
Reference
Discussion
Vocabulary
and Grammar
Links
Home | Translation Resources | English Help
Last updated November 23, 2021